Kara mürver, dünya üzerinde en çok kullanılan şifalı bitkilerden biridir. Amerikan yerlileri, onu enfeksiyon tedavisinde, eski Mısırlılar ise cilt yanıklarını iyileştirmede kullandılar. Avrupa’nın pek çok farklı yerinde de, hala alternatif tıpta kullanmaya devam edilmektedir.

Günümüzde, kara mürver genellikle grip ve soğuk algınlığı belirtilerini hafifletmek için takviye olarak kullanılmaktadır. Ancak, kara mürver bitkisinin dikkatli kullanılması gerektiği unutulmamalıdır. Fazla miktarda ki tüketimi mide problemlerine neden olabilir. Bu yazıda, kara mürverin potansiyel sağlık yararlarından ve hakkında merak ettiklerinizden bahsedeceğiz!

Kara Mürver Nedir?

Sambucus ismi verilen bir ağacın bitkisi olan kara mürver, aslında Avrupa’da yetişen bir bitkidir. Ancak, günümüzde dünyanın pek çok farklı yerinde de yetiştirilmeye başlamıştır.

Kara mürver bitkisinin ağacı, ortalama 10 metreye kadar uzar. Üzerinde, mavi siyah küçük meyveler yer alır. Bu ağacın çeşitli kısımları, tarih boyunca alternatif tıpta ve mutfakta çok çeşitli amaçlar için kullanılmıştır.

Alternatif tıpta; grip, enfeksiyonlar, baş ağrısı, diş ağrısı ve sinir ağrılarının dışında, idrar söktürücü ve müshil olarak kullanılmıştır. Mutfakta ise; meyve suyu, reçel, turta ve şarap yapımında sık sık kullanılmaktadır. Çiçekleri, kaynatılarak çayı hazırlanabilir. Ayrıca, salatalara eklenerek taze meyve olarak da yenilebilir.

Kara Mürver Besin Değeri

Kara mürver, antioksidan içeriği yüksek ve düşük kalorili bir besindir. 100 gramı;

  • 73 kalori
  • 18.4 gram karbonhidrat
  • 1 gramdan az yağ içerir.

Bununla birlikte, vitamin ve mineraller yönünden zengin bir besindir.

Yüksek oranda C vitamini içerir. 100 gramında ortalama 6-35 mg C vitamini bulunmaktadır. Bu da, önerilen günlük C vitamini ihtiyacının %50’den fazlası anlamına gelir.

Kara mürver, lif içeriği yüksek bir besindir. Sadece 100 gram kara mürver alımı, günlük lif ihtiyacınızın %25’inden fazlasını karşılayabilir.

Antioksidan kaynağıdır. İyi bir fenolik asit kaynağıdır. Bu sayede, vücutta oksidatif stresin verdiği hasarı azaltmaya yardımcı olur.

Bağışıklık Güçlendirici Olduğu Kanıtlandı

Kara mürver ile ilgili yapılan çalışmalar, soğuk algınlığı ve gribin iyileşme süresini kısalttığı ve hastalık şiddetini azalttığını göstermiştir. Bu amaçla; sıvı, kapsül, pastil ve sakızlar da dahil olmak üzere çeşitli formlarda takviye olarak üretilmektedir.

Grip hastalığı için 60 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada; gün içerisinde 4 kez 15 ml mürver şurubu alan kişilerin grip semptomlarının ortalama 2-4 gün içinde iyileştiği ve diğer grubun iyileşmesinin 7-8 gün sürdüğü bulunmuştur.

Yine yapılan bir başka çalışmada; iki gün boyunca kara mürver özü verilen katılımcılarda, ilk kullanım gününün sonunda kas ağrıları, baş ağrısı, ateş ve burun tıkanıklığında belirgin iyileşmeler olduğu gözlenmiştir.

Tabi ki, bu sonuçların doğrulanması ve gribi önlemedeki rolünü belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Ayrıca, yapılan araştırmaların kara mürver içeren ev yapımı ilaçları içermediğini unutmamak gerekir.

Kara Mürver Sağlık Yararları

  • Kronik hastalıkları önleyebilir

Vücutta biriken toksik maddeler, oksidatif strese neden olarak hücrelere hasar verebilir ve bu da, kanser ve şeker hastalığı gibi kronik rahatsızlıklara neden olabilir.

Antioksidanların iyi bir kaynağı olan kara mürverin, kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Bitkinin, hem meyvesi hem yaprakları hem de çiçekleri, harika birer antioksidan kaynağıdır. Meyvelerinin içerdiği antosiyaninler, E vitamininden ortalama 3.5 kat daha fazla antioksidan gücüne sahiptir.

  • Kalp sağlığını destekler

Kara mürver ile ilgili yapılan çalışmalar, kalp ve damar sağlığı üzerinde bazı olumlu etkilere sahip olabileceğini göstermektedir. Düzenli olarak tüketilen kara mürver suyunun, kandaki yağ seviyelerini ve kolesterolü azaltabileceği bulunmuştur. Bununla birlikte, kara mürverin yüksek oranda içerdiği flavonoidlerin yüksek oranda yer aldığı bir beslenme programının, kalp hastalıkları riskini azalttığı da bulunmuştur.

34 kişinin katıldığı bir çalışmada, katılımcılara 2 hafta boyunca günde 3 kez 400 mg’lık mürver özü verilmiş. Çalışmanın sonunda, katılımcıların kolesterol seviyelerinde ciddi bir azalma bulunmamıştır. Ancak, daha ileri tarihli bir çalışmada, kara mürver ile beslenen farelerin kan basıncında ve yüksek tansiyona bağlı organ hasarında azalmalar olduğu bulunmuştur. Kolesterol üzerine etkisinin daha net olması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Diğer Potansiyel Yararları

Kara mürver ile ilgili yapılan pek çok çalışma ve rapor edilmiş çok çeşitli faydaları bulunmaktadır. Ancak, pek çoğunun daha fazla bilimsel kanıta ihtiyacı vardır. Kara mürver ile ilgili belirtilen diğer potansiyel sağlık yararları ise şöyledir:

  • Kanserle mücadele etmeye yardımcı olabilir: Avrupa ve Amerikalı kanser hastaları üzerinde yapılan bir çalışmada, kanser engelleyici özelliklere sahip olabileceği bulunmuştur.
  • Bakterilerin büyümesini engeller.
  • Bronşit ve sinüzit belirtilerini hafifletebilir.
  • Beyaz kan hücrelerinin sayısını arttırarak bağışıklık sistemini destekler.
  • Güneş koruması sağlayabilir.
  • İdrar söktürücüdür ve tuz atılım miktarını arttırır.
  • Ruh halinde iyileşmeler sağlayarak antidepresan görevi görebilir.

Kara Mürver Yan Etkileri

Kara mürverin potansiyel sağlık yararları ile ilgili çok çeşitli araştırmalar olsa da, tüketilmesi ile ilgili bazı potansiyel yan etkiler ve tehlikeler de vardır.

Meyve olarak tüketilecek ise, olgunlaşmamış tohum ve meyveler, aşırı tüketildiğinde mide problemlerine neden olabilir.

Taze toplanmış kara mürver meyvelerinden hazırlanmış meyve sularını içtikten sonra hastalandığı raporlanan 8 kişi bildirilmiştir. Bu kişilerde; baş dönmesi, uyuşukluk, kusma, halsizlik ve mide bulantısı görülmüştür. Bu yüzden özellikle fazla miktarda içilmemesi gerekmektedir.

Taze kara mürver, 100 gram başına ortalama 3-17 mg siyanür içerir. Bu da, 60 kg’lık bir kişi için tahmini %3 ölümcül doz anlamına gelir. O yüzden tüketim miktarı çok düşük porsiyonları aşmamalıdır.

Bununla birlikte, eczanelerde satılan ve kara mürver içeren takviyeler siyanür içermez. Bu nedenle, onları almakla ilgili bildirilen herhangi bir ölüm raporu yoktur. Kısaca taze olarak tüketildiğinde görülen yan etkiler şu şekildedir;

  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • İshaldir.

Kara Mürver Nasıl Kullanılır?

Kara mürveri tüketmenin en güvenli yolu takviye olarak almaktır. Kara mürver şurubu, pastilleri, tabletleri ve damlaları eczanelerde bulmak mümkündür. Yaşınıza ve diğer faktörlere göre değişen günlük dozları eczacınıza danışarak öğrenebilirsiniz. Bağışıklığınızı kuvvetlendirmek ve özellikle C vitamini takviyesi almaak istiyorsanız bu besinden yararlanabilirsiniz.

Beğenin ve paylaşın, herkes faydalansın!