Salatalardan soslara, et yemeklerinden sebze yemeklerine, çorbalara ve güveç yemeklerine kadar mutfakta pek çok tarife keskin bir aroma sağlayan, yıl boyunca tezgahlarda bulabileceğiniz dereotu, Akdeniz mutfağı başta olmak üzere dünyanın farklı mutfak kültürlerinde kullanılmaktadır.
Kereviz ailesine ait bir bitki olan dereotu, başlangıçta Akdeniz ve Batı Asya’da yetiştirilmiş, ardından tüm dünya mutfaklarında popüler bir bileşen haline gelmiştir. Aromatik yaprakları ve keskin lezzeti sayesinde genellikle baharat olarak kullanılmaktadır.
Dereotu yaprakları, kurutulmuş olarak da satılmaktadır. Ancak, en keskin aroma ve en yoğun lezzet için taze olarak kullanılması tavsiye edilir. Peki, dereotu nedir? Sunduğu potansiyel sağlık yararları nelerdir? İçerdiği vitamin ve mineraller hangileridir? Kilo vermeye katkı sağlar mı? Keskin aroması ve nefis lezzeti ile dereotu hakkında merak ettiğiniz soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.
Dereotu Nedir?
“Anethum graveolens” adıyla da bilinen dereotu, mutfaktaki kullanımının dışında, tıbbi olarak da çok uzun zamandan beri kullanılmaktadır. Tıbbi kullanımının Mısır’a, M.Ö 3000’li yıllara kadar uzandığı bilinen dereotu; mide rahatsızlıklarını giderici, idrar söktürücü, bağırsak spazmları ve şişkinlik giderici gib özelliklere sahiptir. Tohumları, nefesi tazelemek için de kullanılabilir.
İçerdiği flavonoidler ve fitokimyasallar ile antioksidan görevi gören dereotu, aynı zamanda harika bir C ve A vitaminleri kaynağıdır. Bunların dışında; kalsiyum, magnezyum, folat ve manganezin de iyi birer kaynağıdır. Dereotunun sağladığı besin maddeleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edin.
Dereotu Besin Değeri
Sunduğu sağlık yararları; içerdiği organik bileşikler, vitamin ve minerallerden gelmektedir. Flavonoid içeriğinin yanında, önemli miktarlarda A ve C vitaminleri ile bazı mineralleri içermektedir.
100 gram dereotu:
- Kalori: 43 kcal
- Karbonhidrat: 7 gram
- Protein: 3.5 gram
- Yağ: 1.12 gram
- A vitamini: 386 mcg
- C vitamini: 85 mg
- Kalsiyum: 208 mcg
- Demir: 6.59 mg
Dereotu Kaç Kalori
Dereotu, düşük kalorili bir sebzedir. Ayrıca, keskin ve güçlü bir aromaya sahip olduğu için büyük miktarlarda tüketilmesi oldukça zordur. Yemeklere ve salatalara, küçük miktarlar halinde ilave edildiğinden, aldığınız günlük kalori miktarını arttırması zordur. Bu nedenle dereotu, düşük kalorili bir diyet uygularken de gönül rahatlığıyla tüketilen bir besindir.
Dereotu Sağlık Yararları
Mutfaktaki kullanımının dışında dereotu, faydaları ile kullanımı oldukça eski yıllara dayanan bir bitkidir. İçerdiği vitamin ve mineraller ile bir dizi potansiyel sağlık yararına sahip olan dereotunun bilinen bazı sağlık yararları şöyle:
- Adet sancılarını azaltmaya yardımcı olur
Tayland’da yapılan bir araştırmada, dereotu tüketiminin kadınlarda adet kramplarını azaltmaya yardımcı olduğu bulundu.
- Depresyon ile mücadelede yardımcıdır
Günümüzde depresyon, hem gençler hem de yetişkinler arasında oldukça yaygın ve giderek büyüyen bir sorundur.
Depresyon ile mücadelede doğal bir ilaç olarak yardımcı olabileceği belirtilen dereotu ile ilgili Amerika’da yapılan bir araştırmada, dereotunun önemli bir antidepresan etki gösterdiği bulunmuştur. Buna ek olarak, dereotu hiçbir olumsuz etkiye de neden olmamaktadır.
- Kötü kolesterol seviyelerini düşürebilir
Kolesterol düşürücü faydaları ile doğal bir ilaç olarak kullanabileceğiniz dereotu ile ilgili yapılan bir çalışmada; karaciğer enzimleri ve enzimatik aktivite üzerindeki etkisinin yüksek kolesterollü hayvanlarda pozitif olduğu belirlenmiştir.
Rastgele olarak toplamda 6 gruba ayrılan denekler, günlük olarak çeşitli oranlarda dereotu aldı. 4 haftanın sonunda, dereotu alan ve almayan grup karşılaştırıldığında, kan şekeri ve karaciğer enzimlerinin önemli ölçüde azaldığı bulundu.
- Doğal bir böcek kovucu olarak kullanılabilir
Dereotunun, böcekleri kovma yeteneği olduğu bilinmektedir. Böcek öldürücü aktiviteleri açısından değerlendirildiği bir çalışmada, civanperçemi ve okaliptüs yağı ile birlikte oldukça etkili olduğu belirlendi.
- Epilepsi tedavisinde kullanılabilir
Epilepsi, yaygın görülen nörolojik bir bozukluktur ve nöbetlere neden olabilir. Nöbet ve diğer semptomları azaltmaya yardımcı olmak için bazı ilaçlar reçete edilse de, bunların olumsuz yan etkileri de mevcuttur.
Bitkiler, epilepsi tedavisinde doğal bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Bir çalışmada, dereotu yapraklarının, epilepsi tedavisi üzerinde olumlu etkilere sahip olduğu ve ilaçlara alternatif doğal bir tedavi olarak çalıştığı bulunmuştur.
- Enerji kaynağıdır
Yağ asitleri, başlıca enerji kaynaklarından biridir. Çoğu beslenme şekli, büyük miktarlarda yağ asidi içerir. Karbonhidratların bazıları yağa dönüşür ve vücutta depolanır. Daha sonra, enerji sağlamak için de bu yağ asitleri salınır.
Amerika’da bir üniversitede yapılan bir çalışmada; oda sıcaklığında dereotu ekstratı elde edilmiştir. Çalışmanın sonunda, günlük beslenmenize düzenli olarak dereotu eklemenin bazı önemli yağ asitleri elde etmenize yardımcı olabileceği belirlenmiştir.
- Mikrop öldürücüdür
Antimikrobiyal özellikleri ile araştırılan dereotu; özellikle de bakterilere karşı etkilidir. Yapılan bir çalışmada, dereotu ekstratlarının çeşitli mantar türlerini öldürdüğü de bulunmuştur.
- Serbest radikallere karşı korur
Dereotunun antioksidan aktivitesi, serbest radikal hasarıyla mücadele eden iltihaplanma karşıtı ve analjezik özellikler sergilemektedir.
Dereotu ile ilgili yapılan bir çalışmada; dereotu özlerinin antioksidan aktivitesinin, serbest radikallerle mücadele etmede yararlı olduğu ortaya koyuldu.
Kimler Dikkatli Tüketmeli?
Dereotu, sağlıklı yetişkinler için genellikle güvenli kabul edilir ve çok az olumsuz yan etki gösterdiği bildirilmiştir. Çoğu insan için, hem gıda hem de tıbbi kullanım için tüketimi muhtemelen güvenlidir. Bununla birlikte, dereotu söz konusu olduğunda da, dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır.
Dereotunu cilde doğrudan uygulamak, bazen ciltte tahrişlere neden olabilir. Bazen, güneşte ekstra cilt hassasiyeti oluşturabilir. Bu da, ciltte güneş yanıklarına neden olabilir ve cilt kanseri riskini arttırabilir. Bu nedenle, cilde doğrudan uygularken dikkatli kullanılması tavsiye edilir.
Adet döngüleri üzerindeki etkileri nedeniyle, özellikle hamile kadınların kullanması tavsiye edilmez. Bazı durumlarda, düşüklere neden olabilir.
Havuç ailesindeki bitkilere alerjisi olanların, dereotu da kullanmaması önerilir. Ek olarak, kan şekeri seviyelerini düşürebileceğinden, şeker hastalarının dikkatli kullanması tavsiye edilir. Ayrıca, ameliyat geçirdiyseniz de tüketimine dikkat etmelisiniz. Çünkü, kan şekeri seviyelerinin düşmesi, bazı komplikasyonlara neden olabilir.
Dereotu Kilo Verdirir Mi?
Diğer bitkilerde olduğu gibi, dereotu da kilo vermede tek başına mucizevi bir etki yaratmaz. Ancak, içerdiği organik bileşenler, güçlü vitamin ve mineraller ile, sağlıklı bir beslenme programına dahil edildiğinde, kilo verme sürecinde size katkı sağlayabilir.
Dereotunun kan şekeri seviyelerini düşürücü etkisi vardır. Bu da, yemeklerle birlikte tüketildiğinde, daha uzun süre tokluk hissetmenizi sağlayabileceği anlamına gelir. Ancak, dereotunun kilo verme üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur. Bununla birlikte, keskin ve aromatik bir lezzete sahip olduğundan, yemeklerden daha fazla keyif almanızı sağlayabilir. Bu da, açlık krizlerini bastırmanıza yardımcı olabilir.
Dereotunu salatalarınıza, yoğurdunuza, sebze yemeklerinize ve et yemeklerinize ekleyerek tüketebilirsiniz. Zengin besin içeriğinden faydalanmak için kahvaltı tabaklarınızda da yer verebilirsiniz. Peynir ve yumurta ile birlikte karıştırarak kahvaltıda farklı bir omlet çeşidi deneyebilirsiniz.
Siz de fikrinizi belirtin