Pirinç, dünyanın en eski tahıl tanelerinden biridir ve insanlar, onu en az 5000 yıldır yetiştirmektedir. Dünya nüfusunun yarısından fazlası için temel bir gıda malzemesi olan pirinç, aslında çok çeşitlidir ve dünya genelindeki pirinç çeşitlerinin %90’ı Asya kıtasından gelmektedir.

Binlerce pirinç türü olsa da, nasıl işlendiğine bağlı olarak, iki gruba ayrılmaktadır: beyaz ve kahverengi. Beyaz pirinç, en yaygın tüketilen pirinç türü olsa da, kahverengi pirinç daha fazla sağlık yararı sunmaktadır.

Pirinç unu, pirinç şurubu, pirinç sütü ve yağı da dahil olmak üzere, piyasada pek çok pirinç ürünü vardır. Bu yazıda; beyaz ve kahverengi pirincin besin profili, potansiyel sağlık yararları ve olası risklerinden bahsedeceğiz…

Pirinç Besin Değeri

Hem beyaz hem de kahverengi pirinç, büyük oranda karbonhidrat ve az miktarda protein içermektedir. Haşlanmış pirinç, büyük miktarda su içerir. 100 gram pirinç için belirtilen besin değerleri şu şekildedir:

  • Kalori: 130 kcal
  • Karbonhidrat: 29 gram
  • Protein: 2.5 gram
  • Yağ: 0.19 gram

100 gram pirin; günlük karbonhidrat ihtiyacının %10’unu, protein ihtiyacının ise %5’ini karşılamaktadır. Pirincin kuru ağırlığının %80’i karbonhidratlardan oluşmaktadır. Karbonhidrat içeriğinin büyük bir bölümünü ise nişasta oluşturmaktadır. İçerdiği bileşikler, vücudun pirinci ne kadar kolay sindirebileceği de etkilemektedir.

Birçok kişi için beyaz pirinç lezzetli bir alternatif olsa da; hızlı sindirim, özellikle de diyabet hastası olan kişilerde kan şekeri seviyelerinde sağlıksız artışlara neden olabilir.

Beyaz ve Kahverengi Pirinç

Beyaz pirinç; işlenir, parlatılır ve kepeğinden arındırılır. Bu da pişirme kalitesini, raf ömrünü ve lezzetini arttırır. Ancak, besin değeri önemli ölçüde azalır. Bununla birlikte, işlendikten sonra bazı vitaminleri değişir.

Kahverengi pirinç; tahılın en besleyici kısımları olan kepeği içeren tam tahıldır. Lif, vitamin, mineral ve antioksidanlar içerir. Bu nedenle, beyaz pirince göre daha fazla lif ve daha fazla besin değerini barındırır. Bütün bu etkilerinden dolayı da şeker hastaları için daha iyi bir seçenektir.

Beyaz pirinç, kan şekeri seviyelerinde ani yükselmelere neden olurken, Glisemik İndeksi daha düşük olan kahverengi pirinç, kan şekeri kontrolüne yardımcı olabilir.

Kahverengi Pirinç Sağlık Yararları

Yüksek kalori değerinin yanı sıra, işlenmiş beyaz pirinç, sağlık açısından herhangi bir fayda sağlamaz. Zenginleştirilmiş versiyonu, sağlık için önemli olan B vitaminleri ekleri içerir. Diğer yandan, kahverengi pirinç tüketimi sağlık açısından faydalı olabilir.

  • Kalp sağlığı için faydalıdır

Kahverengi pirinç tam tahıllıdır. Aynı zamanda kepekli tahıllar çok çeşitli sağlık yararlarına sahiptir. Uzmanlara göre, kepekli tahıllar kolesterol seviyelerini iyileştirir ve kalp hastalıkları riskini azaltabilir.

Kahverengi pirinç; lif, mineraller, antioksidanlar gibi kalp için sağlıklı bileşenleri içerir. Beyaz pirinç yerine kahverengi pirinç tüketmek, kilo kaybını desteklemeye ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir.

  • İyi bir enerji kaynağıdır

Pirinç, iyi bir karbonhidrat kaynağı olduğundan, vücut için yakıt görevi görerek beynin normal işleyişine katkıda bulunur. Karbonhidratlar vücut tarafından metabolize edilmesi ve fonksiyonel, uygulanabilir enerjiye dönüştürülmesi için çok önemlidir. Vitaminler, mineraller ve diğer elementler, vücudun metabolik aktivitesini arttırarak, enerji seviyelerinin de artmasına yardımcı olur.

  • Kolesterol içermez

Pirinç tüketmek, genel sağlık için faydalıdır. Bunun nedeni; kolesterol, zararlı yağlar ve sodyum içermemesidir. Bu nedenle, dengeli beslenmenin önemli bir parçası olabilir. Daha düşük kolesterol, sodyum ve yağ seviyeleri, aşırı kilo ile ilgili sağlık sorunlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Az miktarda tüketildiğinde bile, sizi sağlıklı ve enerjik tutabilir.

  • Kan basıncını iyileştirir

Pirincin sodyum oranı düşüktür. Bu nedenle, tansiyon problemi olan kişiler için iyi bir gıda seçeneğidir. Sodyum alımını arttırmak, kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Bu da, kalp krizi ve felç riskini arttırabilir. Bu nedenle, aşırı sodyumdan kaçınılması kesinlikle önerilir.

  • Bazı kanser türlerine karşı koruyabilir

Kahverengi pirinç gibi tam tahıllar, çeşitli kanser türlerini kontrol edebilecek çözünemeyen lifler içerir. Yapılan araştırmalarda, bu tür liflerin vücutta kanserli hücre gelişiminden korumak için gerekli olduğu görülmüştür.

Lif, bağırsak kanseri ve kolon kanserinden korumada yardımcı olabilir. İçerdiği A vitamini, C vitamini ve antioksidanlar ile de serbest radikallere karşı koruyarak kanserli hücrelerin oluşumunu önleyebilir. Antioksidan seviyenizi arttırmak çok iyi bir fikirdir ve daha fazla pirinç tüketmek harika bir seçenektir.

  • Cilt sağlığı için faydalıdır

Pirinç, binlerce yıldır cilt bakımında kullanılmaktadır. Özellikle kahverengi pirincin içerdiği bitkisel bileşikler, iltihaplanma karşıtı özelliklere sahiptir. Bu nedenle, kızarıklık ve tahrişi azaltmaya yardımcı olabilir. Pirinç ile yapılan maskeler, cilt problemlerini azaltma eğilimindedir. Bununla birlikte, yaşlanma belirtilerini ve kırışıklıkları azaltmaya da yardımcı olabilir.

  • Alzheimer hastalığı

Yüksek besin içeriği ile kahverengi pirinç, Alzheimer hastalığının önemli ölçüde önlenmesine yardımcı olabilir. Birçok kahverengi pirinç çeşidi, beyindeki enzimleri teşvik ederek Alzheimer hastalığını tetikleyebilecek toksinlerin etkilerini önleyebilir.

  • İshali durdurmaya yardımcı olabilir

İshali tedavi etmek için haşlanmış pirinç tüketmek isterseniz, biraz yağ ve tuz da kullanmanız önerilir. İshal olduğunuzda, pirinç suyu tüketmek de faydalı olabilir. Pirinç suyu, ishalin giderilmesine yardımcı olacak nişasta ve potasyum içermektedir.

Pirinç Kilo Verdirir Mi?

Kilo vermek istediğinizde, çoğu insanın size vereceği ilk tavsiye pirinci tüketmekten tamamen kaçınmanızdır. Peki, ama neden? Pirinç gerçekten de suçlu mu?

Öncelikle, pirinç tamamen sağlıksız ve kilo yapıcı bir besin değildir. Yüksek Glisemik İndeksi nedeniyle kötü bir şöhrete sahip olsa da, zengin bir karbonhidrat ve lif kaynağı olarak, sağlıklı ve dengeli bir beslenme programının bir parçası olabilir.

Pirinç, çok hızlı bir şekilde sindirilir. Bu da, kan şekeri seviyelerinizde ani artışlara neden olabilir. Ayrıca, hızlı bir şekilde sindirildiği için, yedikten kısa bir süre sonra tekrar açlık hissedersiniz ve bu da gün içerisinde daha fazla kalori almanıza neden olabilir.

Beyaz pirincin işlenmesi sırasında içindeki besin maddeleri, lif ve mineraller sıyrıldığından, kan şekeri seviyelerinde ani artışa neden olur. Bu da, kilo verme sürecinde sınırlı miktarda tüketmeniz anlamına gelir.

Kilo vermek istiyorsanız, tercih etmeniz gereken pirinç çeşidi kahverengi pirinçtir. Metabolizmayı hızlandıran ve yağ yakımına yardımcı olan lifler ile doludur. 100 gram kahverengi pirinç, ortalama 110 kaloridir. Özellikle egzersiz öncesi öğünde, iyi bir enerji arttırıcı olarak tercih edilebilir. Sebze, bakliyat ve et yemeklerinizin yanında, porsiyon kontrolü yaparak kahverengi pirinci tercih edebilirsiniz.

Beğenin ve paylaşın, herkes faydalansın!