Vitamin ve mineraller yönünden zengin, güçlü bir antioksidan kaynağı olan böğürtlen, sağlık için hayati önem taşıyan besin maddeleri ile doludur. C, K ve manganez gibi vitamin ve minerallerle dolu olan böğürtlan, yüksek lif içeriğine sahiptir ve beyin sağlığı için son derece faydalı bileşikler içermektedir.
Böğürtlen, genel vücut sağlığı için hayati bir öneme sahip olan güçlü antioksidanlar içerir. İçerdiği bileşenler sayesinde, oksidatif hasarı azaltarak kronik hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olur. Yapılan bir çalışmada; böğürtlenin, antioksidan kapasitesi en yüksek meyvelerden biri olduğu sonucuna varılmıştır.
Etkileyici bir besin profiline sahip olmasının dışında, böğürtlen lezzeti ve çok yönlülüğü ile de mutfaklarda sıkça tercih edilmektedir. Hem tatlı aroması hem de sevimli rengi ile tatlı yapımında ve kilo vermek isteyenler için sağlıklı tariflerde sıklıkla kullanılmaktadır.
Bu yazıda, böğürtlenin besin profiline ve sağlık yararlarına birlikte değineceğiz. Hadi başlayalım!
Böğürtlen Nedir?
Böğürtlen, ahududu ile birlikte Rosaceae ailesine ait, ılıman bölgelerde yetişen çok lezzetli ve mutfakta çok yönlü kullanılabilir meyvelerden biridir.
Eski kültürlerde yabani bir bitki olarak algılanmış olsa da, alternatif tıptaki kullanımı 2000 yıldan daha eskilere uzanmaktadır. Antik Yunan ve Roma döneminde enfeksiyonlardan zehirli ısırıklara çok çeşitli olumsuz sağlık koşullarının tedavisinde hem meyvesi hem de yaprakları kullanılmıştır.
18.yüzyıla gelindiğinde, Avrupa’da gut tedavisi için kullanımı son derece yaygınlaşmıştır. Böğürtlen ile ilgili yapılan son bilimsel çalışmalar ile birlikte, böğürtlenin dünya çapındaki tüketimi büyük ölçüde artmıştır.
Böğürtlen Besin Değeri
Genel vücut sağlığı için çok çeşitli bitkisel bileşenler içeren böğürtlen, lezzetli ve besleyiciliği yoğun meyvelerden biridir. A vitamini, B vitaminleri, C vitamini, E vitamini, K vitamini gibi vitaminlerin yanı sıra; kalsiyum, magnezyum, çinko, demir, fosfor ve potasyum gibi mineraller de içerir. Böğürtlen ayrıca, iyi bir aminoasit ve lif kaynağıdır. Aynı zamanda kolesterol de içermemektedir. 100 gram böğürtlenin besin değeri:
- Kalori: 43 kalori
- Protein: 1.4 gram
- Karbonhidrat: 10 gram
- Lif: 5 gam
- Şeker: 4.9 gram
- Yağ: 0.5 gram
- Kolesterol: 0 mg
- A vitamini: 214 IU
- C vitamini: 21 mg
- Kalsiyum: 29 mg
- Demir: 0.6 mg
- Magnezyum: 20 mg
Böğürtlen Sağlık Yararları
- Kanser riskini azaltabilir
Maalesef kanseri önleyebilecek tek bir süper besin yoktur. Yine de, sağlıklı bir beslenme programı uygulamanın, kanser riskini azaltabildiğini gösteren bilimsel kanıtlar mevcuttur. Böğürtlen ile ilgili yapılan bir araştırmada; böğürtlen özlerinin tümör büyümesi ve kanser hücrelerinin yayılmasını önlemeye yardımcı olabileceği, ancak yine de daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu bulunmuştur.
- Beyin gücünü arttırabilir
Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada; böğürtlenin düzenli olarak beslenme programına dahil edilmesinin, motor ve bilişsel işlevleri geliştirebileceği bulunmuştur. Yine farklı bir araştırmada, böğürtlen tüketmenin zengin polifenol içeriği ile beyin gücünü arttırabileceği bulunmuştur. Böğürtlen, aynı zamanda manganezin iyi bir kaynağıdır ve manganez, beyin fonksiyonlarında önemli bir rol oynamaktadır. Magnezyum eksikliği, epilepsi riskinde artış ile ilişkilendirilmektedir.
- İltihaplanma karşıtıdır
Böğürtlen, tarihte diş iltihaplanmalarına karşı doğal bir tedavi olarak kullanılmasıyla bilinir. İltihaplanma karşıtı ve anti-viral özelliklerinin yanı sıra, antibakteriyel özellikleri de olduğu bulunan böğürtlen; topikal olarak uyguladığında yaraların tedavisinde de yardımcı olabilir.
İltihaplanma karşıtı etkileri konusunda daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da, artrit gibi durumlara karşı koruma sağlayabildiğini gösteren bilimsel araştırmalar mevcuttur. Bir çalışmada, mide ülseri gibi iltihaplanma durumlarının oranını %88 oranında azaltabildiği belirtilmiştir.
- Sindirim sistemini destekler
Böğürtlen, sindirim sisteminin düzgün çalışması için gerekli olan çözünmeyen ve çözünebilir liflerin iyi bir kaynağıdır. Çözünmeyen lifler, dışkının hacim kazanmasını sağlayarak kabızlığı önler. Bu da, düzenli bağırsak hareketlerini düzenleyerek sindirim sistemine yardımcı olmaktadır.
- Kalp sağlığı için faydalıdır
Böğürtlenin zengin antioksidan içeriği, onu kalp dostu bir besin yapmaktadır. İçerdiği lif ve magnezyum gibi diğer yararlı bileşenler de, damar tıkanıklığını önler ve kan akışını uyarır. Bu da, inme gibi kalp hastalığına bağlı risklerin azalmasına yardımcı olur ve kalp sağlığını korur.
- Bağışıklığın güçlenmesine yardımcı olur
Güçlü vitamin, mineral ve antioksidan içeriği ile böğürtlen, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Düzenli tüketildiğinde, vücudu enfeksiyonlardan ve ölümcül hastalıklardan koruyabilir.
- Cilt kalitesini arttırır
Böğürtlen, ışıldayan bir cilt elde edilmesine yardımcı olabilir. Cilt sağlığı ve güzelliği için gerekli olan C ve E vitaminlerinin iyi bir kaynağı olarak, kolajen yapısının oluşumunda ve ciltteki oksidatif hasarın önlenmesine yardımcı olur. Bu da, cildin daha parlak ve gergin kalmasına yardımcı olur.
Böğürtlen Kilo Verdirir Mi?
Böğürtlen, düşük kalorili bir besindir ve iyi bir lif kaynağıdır. Düşük kalorili olmasının dışında, aynı zamanda lezzeti ile şekere doğal bir alternatiftir.
Hiçbir besin, kilo verme yolculuğunda tek başına mucizevi bir etki göstermese de; böğürtlen gibi güçlü besin içeriğine sahip besinler, sağlıklı bir kiloyu koruma ve kilo vermeyi teşvik etmeye yardımcı olabilir.
Yüksek lif içeriği ile bağırsak hareketlerini arttırmaya yardımcı olması, vücuttaki şişkinliğin azalmasına yardımcı olur. Lif içeriği ayrıca, daha uzun süre tokluk hissi yaratarak da kilo vermenize katkı sağlayabilir.
Böğürtlen Diyette Nasıl Tüketilir?
Böğürtlen, diyet yaparken harika bir ara öğün seçeneği olabilir. Düşük kalorilidir, az miktarda şeker ve bolca lif içerir.
- Yoğurt ile birlikte karıştırılarak keyifli bir atıştırmalık olabilir,
- kahvaltılık yulaf veya granola kaselerine ekstra lezzet ve sağlık eklemek için tercih edilebilir,
- meyveli smoothie’lere renk, lezzet ve ekstra besin eklemek için kullanılabilir,
- diyet tatlıları renklendirmek ve süslemek için kullanılabilir.
Çok yönlü bir meyve olarak böğürtlen; düşük karbonhidrat alımına ya da düşük yağ alımına dayalı herhangi bir diyet listesi için de harika bir alternatiftir.
Hamilelikte Böğürtlen Tüketimi
Güçlü besin profili ile böğürtlen, hamile kadınlar için de son derece faydalıdır. Doğal bir folat kaynağı olan böğürtlen; bebeklerde doğum kusurları riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, içerdiği C vitamini ve diğer antioksidanlar ile anne adayının enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele etme gücünü arttırmaya yardımcı olabilir.
Ek olarak; kalsiyum, demir, fosfor ve magnezyum gibi temel minerallerin varlığı ile kemiklerin güçlenmesine katkıda bulunur. Ve, hamilelik süresince sağlıklı ve hızlı bir atıştırma için sağlıklı bir seçenek olarak güvenle tercih edilebilir. Ancak aşırı miktarada ki tüketimi çeşitli alerjik reaksiyonlara da neden olabilir. Bu yüzden hem hamile kadınların hem de günlük beslenmesinde böğürtlen tercih eden diğer bireylerin porsiyon kontrolü yapmaları daha sağlıklı olacaktır.
Siz de fikrinizi belirtin