Çok eski zamanlardan biri alternatif tıbbın temel malzemelerinden biri olan ısırgan otu; Antik Mısır döneminde bel ağrıları ve artrit tedavisinde, Roma döneminde pek çok sağlık koşulunun tedavisinde kullanılmıştır.

Mevsimsel alerjilerden artrit tedavisine, alternatif tıpta pek çok farklı yönüyle kullanılan popüler bir bitkisel ilaç olan ısırgan, çeşitli kullanım alanlarına sahiptir ve pek çok insan tarafından etkili bir ilaç olarak kabul edilmiştir. Kullanımı genellikle güvenli kabul edilse de, bazı insanlarda yan etkilere neden olabilir.

Isırgan otu ile ilgili yapılan araştırmalar olsa da, potansiyel sağlık yararlarını doğrulayabilmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu yazıda, ısırgan otunun sağlık yararları ve kullanımları hakkında araştırmaların neler söylediklerine göz atacağız. Ayrıca, potansiyel yan etkilerinden de bahsedeceğiz. Hadi başlayalım…

Isırgan Otu Nedir?

Isırgan otu, (bilimsel adıyla Urtica dioica), dünyanın pek çok bölgesinde popüler bir bitkidir. Daha çok, verimli ve nemli topraklarda yetişir. Keskin tüylü yaprakları; ciltte yanma ve batmaya, kaşıntı ve kızarıklığa neden olabilecek kimyasallar içerir. Ayrıca, asetikolin ve serotonin gibi insanları çeşitli şekillerde etkileyebilecek bir dizi başka kimyasal da içermektedir.

Eski uygarlıklarda ısırgan, çeşitli hastalıkları tedavi etmek için kullanıldı. Bazı insanlar, günümüzde hala tıbbi bir yardım olarak kullanmaktadır.

Isırgan Otu Besin Değeri

Isırgan otunun kökü ve yaprakları, bir dizi potansiyel sağlık yararı sunmaktadır. İçerdiği besin maddeleri şöyle sıralanabilir:

  • A, B vitaminleri, C ve K vitamini
  • Kalsiyum, fosfor, potasyum ve demir gibi mineraller
  • Sağlıklı yağ asitleri
  • Tüm gerekli aminoasitler
  • Polifenoller
  • Beta- karotenler

İçerdiği besin maddelerinin büyük bir bölümü, vücutta antioksidan görevi görmektedir. Antioksidanlar, vücutta hücre hasarına neden olan serbest radikaller ile mücadele etmek için yardımcıdır. Ayrıca, kronik hastalıkların riskini azaltma ile de bağlantılıdır.

Isırgan Otu Sağlık Yararları

Isırgan otu, eski uygarlıklardan beri bir dizi sağlık yararı ile ilişkilendirilmiştir:

  • Kadın sağlığı için faydalıdır

İçerdiği bitkisel bileşikler, kadınların yaşamının her döneminde faydalıdır. Kadınların üreme sistemine olumlu bir katkı sağlayan ısırgan; doğurganlığı arttırmak, adet sancılarını gidermek için ve menopoz döneminde kullanılmaktadır. İçerdiği besin maddeleri; ağrılı adet dönemlerinde, demir eksikliğinin neden olduğu yorgunluk için faydalı olabilir. Emzirme döneminde, anne sütü kalitesini arttırmaya da katkı sağlayabilir.

  • Mevsimsel alerjileri giderebilir

Isırgan otu ile ilgili yapılan araştırmalar; saman nezlesi ve mevsimsel alerji semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bunun nedeni, alerji belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilen iltihaplanma karşıtı etkileri olabilir.

Yapılan bir araştırmada; kurutulmuş ısırgan otu kullanımının saman nezlesinin semptomlarını gidermede daha etkili olduğu bulunmuştur. Daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulsa da, mevsimsel alerjilerle başa çıkmak için uzun yıllardır kullanılmaktadır.

  • Ağrıyı hafifletebilir

Isırganın içerdiği iltihaplanma karşıtı bileşikler, eklem ağrılarını gidermeye yardımcı olabilir. Yapılan bir çalışmada; vücudun artritten etkilenen bölgelerine ısırgan otu kreminin kullanılmasının oldukça etkili olduğu görülmüştür. Isırgan otu, ayrıca iltihaplanma ve ağrıları için de faydalı olabilir. Isırgan otu ile birlikte E vitamini ve balık yağı içeren bir gıda takviyesinin, artrit ağrılarını önemli ölçüde azalttığını gösteren bir çalışma da mevcuttur.

  • Yorgunluk ve stresi azaltabilir

Yukarıda belirtilen faydalarının yanı sıra, yüksek besin içeriği ile ısırgan otu, yorgunluk ve uzun süreli stresi azalmaya da yardımcı olabilir. Ayrıca, bu besin maddeleri emzirme döneminde ve hamilelik döneminde de faydalı olabilir. Ancak, hamile ya da emziren bir kadınsanız, herhangi bir bitki takviyesi kullanmadan önce doktorunuza danışmanız en iyisidir.

  • Yüksek tansiyon ve şeker hastalığı ile mücadele edebilir

Isırgan otunun, alternatif tıpta yüksek tansiyon ve şeker hastalığı tedavisinde etkili bir ilaç olduğu düşünülmektedir.

2013 yılında yapılan bir çalışmada; 21 gün boyunca her 8 saatte bir katılımcılara oral bir ısırgan otu dozu verilmiştir. Çalışmanın sonucunda, tip-2 diyabeti olan katılımcılarda kan şekeri seviyeleri ve kan basıncını dengelediği bulunmuştur.

  • Artriti giderebilir

Isırgan otu ile ilgili en popüler kullanımlardan biri, artrit ağrılarını hafifletmesidir. Vücutta iltihaplanmayı azaltarak artrit ağrılarını giderebileceği iddia edilen ısırgan otu; antioksidan, ağrı kesici, ülser karşıtı ve anti-mikrobiyaldir. Ayrıca, tüyleri de iltihaplanma karşıtı ve ağrı giderici etkilere sahiptir.

  • Prostat tedavisinde kullanılabilir

Erkeklerde prostat bezinin kansersiz büyümesini tedavi etmek için ısırgan otu kullanılabilir. Vücutta hormon seviyelerini etkileyerek ve prostattaki hücreler ile etkileşime girerek, prostat büyümesinin yavaşlamasına yardımcı olabilir.

Bir çalışmada; 8 hafta boyunca ısırgan otu kullanan katılımcıların, semptomlarda belirgin bir azalma yaşadıkları bulunmuştur. Ancak, ısırganın iyi huylu prostat büyümesi üzerinde yeterli sayıda araştırma yoktur. Bu nedenle, prostat ile ilgili bir sorundan şüpheleniyorsanız, mutlaka bir doktora görünmeli ve tedavi olmalısınız.

Isırgan Otu Nasıl Kullanılır?

Isırgan otunun kullanımı, ne için kullanılacağına bağlı olarak değişecektir. Çay, kapsül, tablet ya da özütü şeklinde 1300 mg’a kadar ısırgan otu alınabilir. 1-4 mg arası kremleri cilde doğrudan uygulanabilir. Birçok çalışmada ısırgan otu özü ya da kapsül kullanılsa da, henüz resmi bir kullanım kılavuzu bulunmadığından, ısırgan otu ürünleri dikkatli kullanılmalıdır.

Isırgan Otu Yan Etkileri

Isırgan otunun, sağlıklı yetişkinlerde orta miktarlarda tüketimi güvenli kabul edilir. Bununla birlikte, bazı insanlarda aşağıdaki yan etkilere neden olabilir:

  • Mide problemleri
  • İdrar sorunları
  • Aşırı terleme
  • Ciltte döküntü ve kurdeşen
  • İshal

Hamile kadınlar ve çocuklardaki kullanımı için resmi bir kullanım dozu yoktur. Bu nedenle, her iki grubun da ısırgan otu kullanımından kaçınması önerilir. Herhangi bir olumsuz sağlık koşulunu tedavi etmek için herhangi bir bitki kullanılmadan önce, her zaman en iyisi bir doktora danışmaktır.

Isırgan otu, bazı ilaçlar ile etkileşime girebilir. Bunlar; kan incelticiler, yüksek tansiyon ilaçları, kalp hastalığı ilaçları ve şeker hastalığı ilaçlarıdır. Bu ilaçları kullanan kişilerin ısırgan otu tüketmemesi daha sağlıklı olur.

Özetle…

Isırgan otu, çeşitli sağlık yararları sunabilir. Ayrıca, artrit tedavisinde kullanımın faydalı olabileceğini gösteren bazı bilimsel kanıtlar da vardır. Bununla birlikte, mevsimsel alerji gibi diğer durumların tedavisinde nasıl kullanılacağı ile ilgili iddiaları destekleyen bilimsel kanıtlar zayıftır.

Isırgan otu kullanımı, genellikle güvenli kabul edilir. Ancak, bazı insanlarda yan etkilere neden olabilir. Herhangi bir olumsuz sağlık koşulunu tedavi etmek için kullanılmadan önce, bir uzmana danışmanız önemlidir. Özellikle de bir ilaç kullanıyorsanız, mutlaka bir doktora danışmanız gerekir.

Beğenin ve paylaşın, herkes faydalansın!