Maydanoz, Türk mutfağında olduğu gibi dünya mutfağında da popüler bir bitkidir. Salatalardan çorbalara kadar pekçok tarifte, lezzeti arttırmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Mutfaktaki kullanımının yanı sıra, son derece besleyicidir ve bir dizi sağlık yararı ile ilişkilendirilmektedir.
Akdeniz’e özgü bu değerli bitki; yüksek tansiyon, alerjiler ve iltihaplanmaya bağlı gelişen hastalıklar gibi sağlık sorunlarını tedavi etmek için uzun yıllardır kullanılmaktadır.
Günümüzde ise taze bir mutfak bitkisi ya da kurutulmuş bir baharat olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Parlak, yeşil bir rengesahip olan ve birçok tarifte kullanılan maydanaoz hafif ve acı bir tada sahiptir. Genellikle, hastalıklarla mücadele eden bitkilerden biri olarak da gösterilen maydanoz, güçlü bir besin profiline sahiptir.
Bu yazıda, maydanozun içerdiği temel makro ve mikro besinlerden, sağlığınız için sunabileceği potansiyel faydalardan ve diyette nasıl tüketebileceğinizden bahsedeceğiz. Hadi başlayalım!
Maydanoz Besin Değeri
Çok düşük kalorili bir besin olsa da, maydanoz güçlü besin profili ile etkileyicidir. Yarım bardak taze ve doğranmış maydanoz için belirtilen besin değeri şu şekildedir:
- Kalori: 11 kcal
- Protein: 1 gram
- Karbonhidrat: 2 gram
- Lif: 1 gram
- Yağ: 1 gram’ın altında
İçerdiği temel makro besinlerin dışında, bazı temel vitamin ve minerallerin de iyi bir kaynağıdır:
- Yetişkinler için önerilen günlük A vitamini ihtiyacının %108’ini
- Yetişkinler için önerilen günlük K vitamini ihtiyacının %547’sini
- Yetişkinler için önerilen günlük C vitamini ihtiyacının %53’ünü
- Yetişkinler için önerilen günlük folat ihtiyacının %11’ini
- Yetişkinler için önerilen günlük potasyum ihtiyacının %5’ini karşılamaktadır.
Güçlü kemikler ve kalp sağlığı için önemli besin maddelerinin, özellikle de K vitamininin çok iyi bir kaynağıdır. Ayrıca, A ve C vitaminleri yönünden de zengindir. Bu ikili, antioksidan özellikleri ile vücutta serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarına karşı koruyabilir. Ayrıca, kalorisi çok düşük olduğundan, pek çok farklı tarif için lezzetli ve düşük kalorili bir malzeme seçeneği oluşturmaktadır.
Maydanoz Sağlık Yararları
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, maydanoz güçlü bir besin profiline sahiptir. Bununla birlikte, bir dizi sağlık yararı ile de ilişkilendirilmektedir:
- Kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir
Şeker hastalığınız olmasa da, sağlıksız bir diyet ve yetersiz egzersiz nedeniyle kan şekeri seviyeleri yükselebilir. Kan şekeri seviyelerinin yükselmesi; şeker hastalığı, insülin direnci, kalp hastalıkları ve kronik hastalıklar gibi komplikasyonların riskini arttırabilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar; maydanozun içerdiği A, C vitaminleri ve diğer bitkisel antioksidanların, kan şekeri seviyelerini etkili bir şekilde iyileştirebileceğini göstermektedir.
Tip1 diyabeti olan fareler üzerinde yapılan bir çalışmada; maydanoz özü verilen grubun kan şekeri seviyelerinde daha büyük düşüşler ve pankreas fonksiyonlarında da iyileşmeler bulunmuştur.
Bununla birlikte, insanlar üzerindeki etkileri hakkında daha fazla bilimsel kanıta ihtiyaç vardır.
- Kalp sağlığı için faydalıdır
Kalp hastalıkları, dünya genelinde en yaygın ölüm nedenlerinin başında gelmektedir. Sağlıksız bir beslenme programı, hareketsiz yaşam, sigara ve alkol kullanımı, kalp hastalıkları riskini arttırabilir.
Kalp hastalığı risk faktörlerini azalttığı bilinen maydanoz, kalp sağlığını desteklediği bilinen karotenoidlerin de iyi bir kaynağıdır. Karotenoid içeren bir beslenme programı, koroner arter hastalık gibi kalp hastalıkları riskini azaltabilir.
12 yıl süren ve 75 bine yakın sağlık çalışanı üzerinde yapılan bir çalışmada; diyette alınan karotenoid seviyesi arttıkça, koroner arter hastalığı arasında ters bir ilişki bulunmuştur.
- Böbrek sağlığını koruyabilir
Böbrekler; kanı sürekli olarak temizleyen, ardından idrar ile atılan atıkları ve fazla suyu kaldıran önemli bir organdır. Bazen, bölgede oluşan mineral birikintileri, böbrek taşına neden olabilir.
Böbrek taşı olan fareler üzerinde yapılan bir çalışmada; maydanoz verilen grupta, protein ve kalsiyum atılımının azaldığı ve ayrıca idrara çıkma oranının arttığı bulunmuştur. Maydanozun içerdiği antioksidanlar nedeniyle, iltihaplanma karşıtı özelliklere sahip olduğu da bilinmektedir.
Yüksek tansiyon, böbrek hastalığı için önemli bir risk faktörüdür. Maydanoz, yüksek tansiyonu düşürerek böbrek hastalığı riskini azaltabilir.
- Antibakteriyel özelliklere sahiptir
Maydanoz, potansiyel olarak zararı bakterilerle mücadele eden uçucu yağlar içermektedir.
- Kemik sağlığı için faydalı olabilir
Maydanoz, özellikle K vitamininin çok iyi bir kaynağıdır. Ayrıca; kalsiyum, potasyum ve magnezyum yönünden de zengindir. Bunların hepsi, güçlü kemik sağlığına katkı sağladığı bilinen besin maddeleridir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirebilir
Yapılan bazı çalışmalar, maydanozun içerdiği antioksidanların, vücutta iltihaplanmayı azaltarak bağışıklık sistemini güçlendirebileceğini göstermektedir.
- Karaciğer sağlığı için faydalıdır
Şeker hastalığı olan fareler üzerinde yapılan bir araştırmada; maydanoz özünün, karaciğer hasarını önleyebileceği ve karaciğer sağlığını iyileştirebileceği bulunmuştur.
- Göz sağlığı için faydalıdır
Çok iyi bir A vitamini kaynağı olan maydanoz, içerdiği antioksidanlar ile göz sağlığını korumaya yardımcı olur.
Maydanoz Nasıl Tüketilir?
Maydanoz, mutfakta pek çok tarife ekleyebileceğiniz, çok yönlü bir bitkidir:
- Çorba ve makarnalarda süslemek için kullanılabilir
- Taze ve doğranmış olarak salatalara eklenebilir
- Yumurta üzerine serpilebilir vey omletlere ilave edilebilir
- Pesto sos hazırlamak için parmesan peyniri, zeytinyağı ve fıstık ile karıştırılabilir
- Smoothie’lerin besin değerini arttırmak için kullanılabilir
- Ev yapımı pizzanın üzerine serpilebilir
- Çorbalara, sebze ve et yemeklerine lezzet eklemek için kullanılabilir
- Et vey tavukaların sos ve marinelere eklenebilir
- Detoks sularına ilave edilebilir
Maydanoz Kilo Verdirir Mi?
Hepimiz fit ve sağlıklı görünmek istiyoruz; ancak, diyet yaparken yağ yerine kas kaybetmek vücut sağlığı açısından doğru olmaz. Kilo verme sürecinde sabretmemiz ve çok fazla ter atmamız gerektiğini biliyoruz ama yine de bizi terk etmeyi reddeden inatçı karın yağları ile mücadele ediyoruz.
Bir dizi egzersiz ve saatlerce aç kaldıktan sonra bile, kilo verme hedefimize tam olarak ulaşamayabiliriz. Bu noktadaa tükettiğimiz besinler ve beslenme düzenmizin önemi daha fazla oluyor. Peki, lezzetli bir karışımın karın yağlarınızı azaltabileceğini ve vücudunuzdan ödem atabileceğini söylesek?
Salatalık ve maydanoz ile hazırlanan bir detoks suyu, kilo verme serüveninizde size destek sağlayabilir ve düzenli olarak tüketildiğinde çok etkili sonuçlar gösterebilir. Karın düzleştirici bu detoks suyu, ayrıca şişkinliği azaltıcı etkilere de sahiptir.
- Nasıl Hazırlanır?
1 adet salatalık, 1 demet maydanoz, ½ çay kaşığı rendelenmiş zencefil ve 1 tatlı kaşığı taze limon suyunu bir meyve suyu sıkacağından geçirin ve taze olarak tüketin.
Bu karışımın en iyi yanı, tadının oldukça güzel olması ve ince bir vücuda ulaşma yolunda harika bir yardımcı olmasıdır. Hazırladığınız karışımı akşam yemeklerinden 1 saat sonra veya sabah uyandığınızda aç karnına içebilirsiniz. Ancak tansiyon rahatsızlığınız varsa bu karışımı içmenizi önermiyoruz. Karışımı 5 gün uyguladıktan sonra 2 hafta ara vermelisiniz, sonrasında isterseniz yeniden bu rutini uygulayabilirsiniz. Maydanozlu detoks karışımı vitamin kaynağı olmasının yanında, vücudunuz toksinlerden de arındıracaktır.
Siz de fikrinizi belirtin