Tip 2 Diyabet Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Toplumda, tip 2 diyabet daha sık bulunur. Bu diyabet türü, insüline bağımlı olmayan bir şeker hastalığıdır. Hücrelere glikoz girişi olmadığı için, glikoz şekeri kanda kalır ve kan glikoz değeri yükselir. Tip 2 Diyabet nedir, belirtileri nelerdir ve ve tedavisi nasıl olur konusunda bu yazımızdan bilgi edinebilirsiniz. Sorularınız olursa, yazının altına yorum olarak yazın, hepsini cevaplıyor olacağım.

Yazı İçeriği

Tip 2 Diyabet Nedir?

Tip 2 diyabet düzensiz hipergliseminin bir sonucunda gelişen insülin direnci ve pankreatik β-hücre disfonksiyonu ile karakterize bir metabolik bozukluktur. Ve dünya erişkin nüfusunun yaklaşık olarak % 8,3 ün de bulunmaktadır. Dünya genelinde görülen diyabet vakalarının yaklaşık %90’ını ise yine tip 2 diyabet oluşturmaktadır. Gerek genetik aktarım gerekse çevresel etmenler ve yaşam koşulları günümüzde bu hastalığın görülme sıklığını daha da artırmaktadır.

Bu yazımızdan, Şeker Hastaları Nasıl Beslenmeli? diyet detaylarına ulaşabilirsiniz. Bu konu hakkında detayları izlemek istersiniz aşağıdaki video’ya da bakabilirsiniz:

Tip 2 Diyabet Kimlerde Görülür? Ya da Kimlerde Görülme Riski Daha Fazladır?

Tip 2 diyabet her bireyde, her yerde ve her yaşta ortaya çıkabilir. Görülme riski daha fazla olan bireyler;

Ailesinde tip 2 diyabet öyküsü olanlar,
Şişman bireyler,
4kg dan daha ağır bebek doğuranlar,
Stresli ortamda yaşayan bireylerde görülme oranı daha yüksektir.

Ayrıca bazı hormon hastalıkları da (akromegali, hipertiroidi gibi) tip 2 diyabete neden olabilir.

ÖNEMLİ NOT: BKI tablosunda gördüğünüz değerler WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından onaylanmıştır. Kendi BKI’nizi hesaplarken öncelikle vücut kilonuzu örneğin 58,3 kg olarak alıp bu değeri boyunuzun karesi örneğin 1.68 m× 1.68m =2.82 m2 ye bölmelisiniz. Çıkan sonuca göre tablodan hangi grup içerisinde değerlendirildiğinizi görebilirsiniz. Normal değerlerin üzerindeki değerlerde tip 2 diyabet görülme sıklığı artmaktadır.

Vücut kitle indeksi (BKI) Hesaplama için tıklayın.

Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?

Tip 2 Diyabet belirtileri arasında aşağıdaki durumlar yer almaktadır:

Sık idrara çıkma,
Ağız kuruluğu ve ağız kokusu,
Çok su tüketme,
Sık acıkma,
Cilt yaralarının geç iyileşmesi,
Kuru ve kaşıntılı bir cilt,
Sık sık enfeksiyon gelişmesi,
Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma görülür.

Fakat bu belirtilere bakarak bu hastalığa sahip olduğunuzu söylemek doğru olmaz. Ya da belirtileri yaşamıyor olabilirsiniz fakat yine de diyabet olabilirsiniz. Doğru bir sonuç için mutlaka doktor kontrolünden geçmeniz gerekmektedir.

Tip 2 Diyabetin Komplikasyonları Nelerdir?

Komplikasyon hastalıkların vücutta neden olduğu hasarlar için kullanılan bir terimdir. Diyabetin akut ve kronik olmak üzere 2 çeşit komplikasyonu bulunmaktadır.

Diyabetin Akut Komplikasyonları:

Düşük kan şekeri (hipoglisemi)- Kan şekerinin fazla düşmesi
Ketoasidoz -İnsülinin bulunmamasına bağlı ağır seyreden bir durumdur.
Laktik Asidoz- Vücutta laktik asit birikmesi
Bakteriyel/ Mantar enfeksiyonlar- Diyabetli kişilerde tüm organlarda bakteriyel ya da mantar enfeksiyonları daha sık görülür.

Diyabetin Kronik Komplikasyonları:

Kardiyovasküler Hastalık- Kardiyovasküler hastalıklar diyabetli bireylerde sıklıkla görülür ve genel olarak ölüm sebepleridir.
Retinopati ( Gözlerde Hasar): Şeker kontrolünü sağlayamayan bireylerde ağır görme bozuklukları ve körlüğe sık olarak rastlanır.
Nefropati (Böbreklerde Hasar): Diyabetli bireylerde böbreklerde hasar meydana gelir eğer kişi şeker kontrolünü tam sağlayamaz veya dikkat etmez ise bireylerde diyaliz ve böbrek naklini gerektirecek derecede ağır böbrek hasarları görülebilir.
Nöropati (Sinirlerin Hasarı): Diyabetli bireylerin %50 si oranında görülmektedir. Diyabetik sinir hastalıklarında ayaklarda ve ellerde duyu kaybı görülebilir. Bunun sonucu olarak ta hastalıktan etkilenen organlara amputasyon uygulanabilir. Amputasyon vücutta meydana gelen duyu kaybının görüldüğü bölgenin kesilmesi demektir. Duyu kaybı yüksek şeker nedeniyle diyabetli bireylerde sıklıkla görülür.
Ayak Komplikasyonları: Diyabetli bireylerde şeker yüksekliği ile ayakta yaralar açılabilir ve bu yaralar yüksek şekerden dolayı kapanmaz ve enfekte olabilir. Enfekte olan ayak eğer yeterince dikkat edilmezse ve şeker düşmez ise kangren olarak ayağın kesilmesi ile sonuçlanır.
İmpotans ( Cinsel Güçsüzlük)

Diyabetin komplikasyonları hem tip 1 hem de tip 2 için geçerlidir. Ve hem akut hem de kronik komplikasyonlar görülebilir.

Tip 2 Diyabet Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tip 2 diyabet tanısı konulmuş bireyler doktor tarafından gerekli ilaç ya da insülin tedavisine başlanır. Bunun yanı sıra bireyler diyetisyene yönlendirilerek diyet tedavisi de eş zamanlı başlatılır. Diyet tedavisinde amaç bireyin yaşam tarzını, beslenme alışkanlıklarını ve egzersiz programlarını düzenleyerek bireyin kan şekerini ve vücut ağırlığını dengede tutmaktır.

Tedavide ilk adım bireyin hayatı boyunca uygulayacağı bir düzen kurmak ve bireye bunu öğretmektir. Devamında bireye özgü sağlıklı bir diyet oluşturulur. Ve kişi şişmansa zayıflatılarak normal sınırlara getirilir.

Tip 2 Diyabetliler Ye Yemeli? Nelere Dikkat Etmeli?

Öncelikle tip 2 diyabet olan bireyler için enerji alımı çok önemlidir. Kişinin ideal kilosuna bakılarak günlük alması gereken kalori miktarı hesaplanır. Buna göre hesaplanan kalorinin %45-60 ı karbonhidrat , %12-15 i protein , %25-30 u ise yağdan gelmelidir.

Örnek Diyabet Diyeti Listesi için tıklayın.

Karbonhidrat:

Diyabetli bireyler özellikle bu konuda çok dikkatli olmalılardır.
Karbonhidrat vücudumuzun olmazsa olmazlarındandır.
Fakat karbonhidrat alırken basit karbonhidratlardan kaçınılmalıdır.
Bunun yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.
Basit karbonhidratlara örnek olarak beyaz ekmek, beyaz undan yapılmış makarna ve diğer ürünleri örnek verebiliriz.
Kompleks karbonhidratlara ise kepekli ürünler, tam buğday ürünlerini örnek verebiliriz.

Protein:

Protein alımına özellikle dikkat edilmelidir. Çünkü diyabetli bireylerde karbonhidrat alımıyla kan şekeri bir anda yükselir ve sindirimin çabuk olmasından dolayı da bir anda düşmeye meyil eder.
Karbonhidratın yanında protein alınması ile kan şekerinin bir anda yükselmesi ve düşmesi engellenir.
Bunu da proteinin daha uzun sürede sindirimi sağlar. Peki proteini çok alalım o zaman demeyin çünkü diyabet karaciğer ve böbrek gibi organlara yük binmesine neden olur.
Fazla protein alımı da vücudumuzda böbreklere yük bindirmektedir. Protein kaynaklarına et, tavuk, yumurta, balık vb. örnektir.

Yağ:

Diyabetlilerde yağ alımında özellikle iyi yağ kaynaklarından almaya özen gösterilmelidir.
Özellikle trans yağ, margarin ve diğer katı yağların alımı kısıtlanmalıdır.
İyi yağ kaynaklarına örnek olarak zeytinyağı, ceviz, çiğ badem ve diğer yağlı tohumları örnek verebiliriz.
Diyetlerde doymuş yağ (tereyağı gibi) oranı enerjinin %10 undan aşağı tutulmalıdır. Kolesterol ise 300 mg/dL nin altında tutulmalıdır.

Posa (Lif):

Posa hem kilo korunumunda hem de kan şekeri dengelenmesinde rolü vardır.
Posa içeriği yüksek doğal besinlerden tüketen diyabetli bireylerde kardiyovasküler rahatsızlıkların daha az görüldüğü gözlemlenmiştir.
Ayrıca lifli gıdalardan beslenen bireylerde glisemik kontrolün iyileştiği de gözlemlenen sonuçlar arasındadır.
Günlük diyette alınması gereken miktar ise her 1000 kkal için 14 g alınması uygun görülmüştür.

Alkol:

Alkol alımı kesinlikle kısıtlanmalıdır.
Mümkün ise bırakılması tavsiye edilir.

Sodyum:

Diğer hastalıklarda olduğu gibi diyabet hastalığında da tuz alımı kısıtlanmalıdır. Çünkü diyabetlilerde hipertansiyon sıklıkla rastlanan bir durumdur.
Günlük tuz tüketimi 2 gr civarında tutulmalıdır.

Diğer Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Diyabetli bireyler günlük 6 öğün beslenmelidir. Çünkü uzun süreli aç kalınması kan şekerinin bir anda düşmesine sebep olabilir.
Uzun süreli açlık sonunda beslenme kişide çarpıntı yapabilir.
Günlük 2- 2,5 L su tüketilmelidir.
Salam, sosis, sucuk gibi işlenmiş gıdalardan, hazır ürünlerden olabildiğince uzak durulmalıdır.

Diyabetliler Tatlandırıcı Kullanabilir mi?

Tatlandırıcıların çoğu yapaydır. Son dönemde tatlandırıcıların kansere sebebiyet verdiği de bazı araştırmalarda görülmüştür.

Fakat şekerden vazgeçemeyenler için kullanılabilir. Aspartam gibi kalorili tatlandırıcılar tercih edilirken kalori hesabına dikkat edilmelidir. Onun haricinde kalorisiz tatlandırıcılar kalori hesabına katılmazlar ayrıca kan şekerine etki etmezler.

NOT : “14 Kasım Dünya Diyabetliler Günüdür.”

Ayrıca, bir önceki Ülseratif Kolit Nedir? Beslenme Tedavisi başlıklı yazımıza göz atabilir. Şiddetli ve kanamalı bu kalın bağırsak hastalığı hakkında detayları ve örnek diyet listesini okuyabilirsiniz.