Yemek tariflerinde yaygın olarak kullanılan bir baharat olan kekik, bilimsel adıyla “thymus vulgaris”; sağlık için faydalı tıbbi özellikleri ile de uzun bir zamandır kullanılmaktadır. Kendine has kokusu ve aroması olan kekik; yeşil yaprakları ve odunsu sapları ile tanınır.

Taze olarak kullanılabildiği gibi; kurutularak veya yağ formunda da aromaterapide kullanılabilir. Cilt problemlerinden bağırsak enfeksiyonlarına; antioksidan, mikrop ve iltihaplanma karşıtı özellikleri ile pek çok şeyin tedavisinde kullanılabilir. Ayrıca, sıvı ya da kapsül formunda olarak bir besin takviyesi olarak da sunulmaktadır. Ek olarak; kekik çayı, kekik içeren yüz maskeleri, burun spreyleri ve gargara gibi farklı formları da bulunmaktadır.

Kekik Nedir?

Kekik; yapraklar, çiçekleri ve yağı ile hem mutfaklarda hem de alternatif tıpta kullanılan bir bitkidir. Bazen, diğer bitkiler ile birlikte de kullanılmaktadır. Kendine has aroması ile yemeklere kattığı lezzetin yanı sıra; bronşit ve boğaz ağrısı, mide rahatsızlıkları, ishal, bağırsak gazı ve bağırsak enfeksiyonları gibi çok çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde doğal bir ilaç olarak tüketilebilir. Ayrıca, idrar söktürücü ve idrarı dezenfekte etme özellikleri de vardır. Bazı insanlar; bademcik iltihaplanması, ağız kokusu ve ses kısıklığı için de kekiği kullanmaktadır.

Yağ formu, daha çok mikrop öldürücü ya da oil pulling işlemi için kullanılmaktadır. Ayrıca, içerdiği bitkisel bileşikler ile diş çürüklerini önlemek için de kullanılabilir. Mutfaklarda ise aromatik bir baharat olarak tercih edilmektedir. Ek olarak; sabunlarda, kozmetik ürünlerde, diş macunu ve parfüm ürünlerinde de kullanılmaktadır.

Kekik Besin Değeri

Kekik, sunduğu sağlık yararları ve lezzetinin dışında, bazı temel vitamin ve mineralleri karşılamak için de iyi bir seçimdir. 1 yemek kaşığı kurutulmuş kekik için belirtilen besin değerleri şöyledir:

  • Kalori: 11.5 kalori
  • Karbonhidrat: 2.7 gram
  • Protein: 0.4 gram
  • Lif: 1.6 gram
  • Yağ: 0.3 gram
  • Doymuş yağ: 0.1 gram

Kekik, iyi bir lif kaynağı olarak gösterilebilir. Aynı ölçüde kekik, günlük lif ihtiyacının %6’sını karşılamaktadır. Temel besin maddelerinin dışında; K vitamini ve demir başta olmak üzere, bazı vitamin ve mineraller için de çok iyi bir kaynaktır. 1 yemek kaşığı kurutulmuş kekik:

  • Yetişkinler için önerilen günlük K vitamini ihtiyacının %91’ini,
  • Yetişkinler için önerilen günlük demir ihtiyacının %30’unu
  • Yetişkinler için önerilen günlük manganez ihtiyacının %18’ini
  • Yetişkinler için önerilen günlük kalsiyum ihtiyacının %8’ini
  • Yetişkinler için önerilen günlük C vitamini ihtiyacının %4’ünü
  • Yetişkinler için önerilen günlük A vitamini ihtiyacının %3’ünü karşılamaktadır.

Kimler Dikkatli Kullanmalı?

Kekik, normal gıda miktarlarında alındığında sağlıklı yetişkinler için genellikle güvenli kabul edilmektedir. Kısa süreli ilaç olarak kullanımı da potansiyel olarak güvenlidir, ancak bazı kişilerde sindirim problemlerine neden olabilir.

Yağ formunu cilde uygulamak genel olarak güvenli kabul edilse de; bazı kişilerde, ciltte tahrişe neden olabilir. Bununla birlikte, tıbbi dozlarda ağızdan alımı ile ilgili yeterli bir bilgi yoktur.

  • Çocuklar için normal miktarlarda alındığında genellikle güvenlidir.
  • Hamileler ve emziren kadınlar için normal miktarlarda alındığında genellikle güvenlidir. Ancak, yüksek miktarlarda tıbbi kullanımının güvenli olup olmadığı bilinmemektedir.
  • Kekiğin dahil olduğu bitki ailesinin türlerine alerjisi olan kişilerde kekik alerjisi de olabilir.
  • Kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Özellikle büyük miktarlarda tüketilmesi kanama riskini arttırabilir.
  • Kekik, vücutta östrojen gibi davranabilir. Bu nedenle, östrojene maruz kalındığında kötüleşebilecek tıbbi bir durumunuz varsa, kekik kullanmaktan kaçının.

Kekik Sağlık Yararları

Kekik, alternatif tıpta ağız ve cilt yoluyla kullanılabilir. Bazı bakteriyel, virüs, fungal ve paraziter enfeksiyonlarda tedavi edici özelliği bulunan bitkisel bileşikler içerir. Kekik, bir dizi sağlık sorunu için potansiyel bir doğal ilaç olarak gösterilmektedir:

  • Sivilce
  • Kaygı ve endişe
  • Ağız kokusu
  • Bronşit
  • Artrit
  • Soğuk algınlığı
  • Dermatit
  • İshal
  • İdrar sorunları
  • Kulak enfeksiyonları
  • Saç dökülmesi
  • Adet krampları
  • Karaciğer fonksiyon bozukluğu
  • Boğaz ağrısı
  • Bademcik iltihabı
  • Boğmaca
  • İdrar yolu enfeksiyonları
  • İştah kaybı
  • Bağışıklık

Kekiğin ayrıca böcekleri kovduğuna da inanılmaktadır. Bu potansiyel yararları, bazı bilimsel çalışmalarla da desteklenmiştir. Bununla birlikte, diğer bitkilerde olduğu gibi, kekiğin tıbbi etkilerini destekleyen kanıtlar zayıftır.

  • Kaygı ve endişeyi azaltır

Aromaterapide sıkça kullanılan kekik yağı; kaygı azaltıcı etkileri ile stres seviyelerini azaltabilir. Ayrıca, solunarak alındığında da faydalı olabilir.

  • Öksürüğü hafifletebilir

Öksürük, bronşit ve solunum yollarındaki diğer olumsuz koşullar için çok uzun bir süredir doğal bir ilaç olarak kullanılan kekik, göğüs enfeksiyonlarını tedavi etmede de kullanılır.

18 gönüllünün katıldığı bir çalışmada; kekik içeren bir burun spreyi kullanımının, öksürüklerin sayısı ve şiddetinde önemli ölçüde bir azalma sağladığı bulunmuştur.

  • Bağırsak enfeksiyonlarını giderir

Kekik ile ilgili yapılan bazı çalışmalar, bağırsak hastalıklarına neden olan bazı bakterileri nötralize ettiğini göstermiştir.

  • Adet kramplarını hafifletebilir

Ağrı ve spazm giderici bir bitki olarak kekik, yüzlerce yıldır bu özelliği ile kullanılmaktadır. 2012 yılında 120 kadın üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bir çalışmada; iki ay boyunca kekik takviyesi kullanımının, ağrı kesiler ile benzer düzeyde rahatlama sağladığı bildirilmiştir. Ağrı kesicilere göre çok daha az yan etkisi olduğu düşünüldüğünde, doğal bir alternatif olarak tercih edilebilir.

  • Pamukçuğu giderebilir

Su ile karıştırılmış kekik yağı, uzun bir süredir diş ve diş eti hastalıklarını önleyici doğal bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, bazı mantar türlerinin neden olduğu bir enfeksiyon olan ağız pamukçuğunu tedavi edebileceğini gösteren bilimsel kanıtlar da mevcuttur.

Kekik Kilo Verdirir Mi?

Nane ailesine ait bir bitki olan kekik; Antik Mısır döneminde mumyalamada, Antik Yunan döneminde tütsü olarak kullanılmıştır. Ayrıca, antik çağlardan günümüze kadar, birçok yemek tarifinde yüzlerce farklı çeşidi ile kullanılmaktadır.

Bir dizi sağlık sorunu için potansiyel bir doğal ilaç olarak gösterilen kekik, güçlü ve etkileyici bir besin profiline sahiptir. Çünkü, çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Ayrıca, fazla kilolarla mücadele etmek için de kullanılan bir bitkidir.

İçerdiği antioksidanlara ek olarak; sindirimi yavaşlatan ve tokluk hissini arttıran iyi bir lif kaynağıdır. Ayrıca, doğal bir idrar söktürücüdür. Böylece, mevcut toksinleri atmak ve ödemi azaltmak için de kullanılmaktadır. Kilo verme etkilerinden yararlanmak için, kekik çayı demlemeyi deneyebilirsiniz. Hem ödem atımına hem de şişkinlik gibi durumunların giderilmesinde etkili olabilir.

Beğenin ve paylaşın, herkes faydalansın!