Karaciğer Yağlanması Diyeti ve 1 Haftalık Diyet Listesi 

Karaciğer yağlanması diyeti ile ilgili tüm detayları okuyabilirsiniz. Ayrıca, karaciğer yağlanması diyet listesi örneğini bulabilirsiniz. Kişiye özel diyet listeleri için iletişim bölümünden bana ulaşabilir veya Cepte Diyetisyen mobil uygulamamı indirip, diyet programlarım kısmından diyet listesi talebinde bulunabilirsiniz.

Karaciğer Yağlanması Nedir?

Karaciğer yağlanması 1980 yılından itibaren bir hastalık olarak tanımlanmaya başlamıştır.  Adından da anlaşılacağı gibi karaciğerde yağ birikimi ile karakterize olan bir hastalık çeşididir. Non-alkolik karaciğer yağlanması ve alkole bağlı karaciğer yağlanması olmak üzere iki türü vardır. Her iki karaciğer yağlanmasında da yağ karaciğerin en az %10’unu oluşturmaktadır.   

Karaciğer Yağlanması Nedenleri ve Belirtileri

Alkolik yağlı karaciğerin oluşma nedeni açıktır ve bu neden fazla alkol tüketimi olarak gösterilir. Karaciğer Vakfı’nın verilerine göre erkekler haftada en fazla 14 kadeh, kadınlar ise 7 kadeh alkol tüketmelidirler. Ancak non-alkolik yani alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının pek çok nedeni olabilir. Yapılan bazı çalışmalarda Tip-2 diyabet hastalarının yaklaşık %62’sinde; yüksek kolesterel (dislipidemi) hastalarının ise %50’sinde karaciğer yağlanması şikayetinin olduğu saptanmıştır. Aynı zamanda obezite, metabolik sendrom ve kalp hastalıklarının da alkolsüz karaciğer yağlanması ile yakından ilişkili olduğu bulunmuştur. Alkolsüz karaciğer yağlanması olan bireylerin ölüm nedenleri arasında ilk sırayı kalp hastalıkları almaktadır. Kısaca non-alkolik karaciğer yağlanmasının nedenleri olarak; obezite, dislipidemi, kalp hastalıkaları, tip-2 diyabet ve metabolik sendrom gösterilebilir. Aynı zamanda yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları, bağırsak sağlığı ve genetik faktörler de karaciğer yağlanmasının görülmesinde etkilidir.

Karaciğer yağlanmasının belirtileri nadir görülmektedir. Bu belirtiler halsizlik, mide bulantıları, karnın sağ üst kısmında ağrı veya huzursuzluk gibi sağlık sorunları olabilir. Karaciğer yağlanmasının en önemli belirtisi ise kan değerlerinde, karaciğer kan testleri olarak adlandırlan AST ve ALT değerlerinin artış olmasıdır.

Karaciğer Yağlanması Diyeti Nasıl Yapılır?

Alkole bağlı karaciğer yağlanmasının tedavisi alkol tüketimini sonlandırmak ile başlar. Non-alkolik (alkole bağlı olmayan) karaciğer yağlanmasının tedavisi ise ilaç kullanımının yanında karaciğere zarar vermeden uygulanan karaciğer yağlanması diyet listesi ve egzersiz programları ile mümkündür. Pek çok bilimsel makale obezite, diyabet, insülin direnci ve hiperlipidemi tedavisinde uygulanan beslenme planlarının karaciğer yağlanması tedavisinde ve karaciğer yağlanması diyeti listesi programında uygulanabileceğini göstermektedir.

Yapılan bir çok araştırmada kilo kaybının, alkolsüz karaciğer yağlanmasında önemli derecede iyileşme sağladığı sonucuna varılmıştır. Bu araştırmalara göre kilodaki %3-5 arasındaki azalış karaciğer yağlanmasında azalma sağlayabilir; ancak %10’luk bir kilo kaybı karaciğerde iltihaplanmayı ve karaciğer hasarını azaltabilir. Kilo vermenin temeli ise düzenli beslenmek, yeterli kaloriyi almak ve egzersiz yapmaktır. Her bireyin tüketmesi gerek besin miktarı ve kalori değeri farklıdır. Bu yüzden tedavi amaçlı uygulanacak beslenme planının kişiye özel olması gerektiği unutulmamalıdır.

Karaciğer yağlanması diyeti planında sağlıklı yağlar, antioksidan kaynakları ve kompleks karbonhidratlar yer almalıdır. Hücre hasarıyla mücadele eden antioksidan kaynakları, insülin direncine ve iltihaplanmaya karşı da yararlı olur. Bu beslenme şekli genel özellikleri ile Akdeniz diyetine de benzemektedir. Karaciğer yağlanması diyet listesi sebze ve meyveden zengin olmalıdır; bakliyat çeşitleri, tam tahıl ürünleri ve sağlıklı yağlar beslenme planında yer almalıdır.

Karaciğer yağlanması olan kişilerin bir çoğunda insülin direncinin bulunduğu gözlemlenmiştir. Vücut insülin salgılar ancak insülin hormonu yeterli düzeyde kullanılamaz ve kanda glikoz birikir; karaciğerde fazla olan glikozu yağa çevirir. Bu yüzden insülin direncine yönelik beslenme düzeninin oluşturulması önemlidir. Bazı yağ çeşitleri insülin hormonunun kullanımını artırabilir. Özellikle omega-3 yağ asitinden zengin olan balık, ceviz, bitkisel yağlar, keten tohumu diyet planında yer almalıdır. Aynı zamanda zeytin, fındık, avokado ve yeşil yapraklı sebzelerin tüketimi de insülin hassasiyeti için önemlidir.

Yapılan bazı çalışmalarda E vitamini kaynaklarının karaciğer yağlanması tedavisinde etkili olduğu bulunmuştur. Özellikle antioksidandan zengin ve E vitamini kaynağı olan zeytinyağı, ayçiçekyağı, badem, ceviz ve yer fıstığı karaciğer yağlanması diyeti programında yer almalıdır.

Düşük potasyum seviyesi ile non-alkolik karaciğer yağlanması arasında ilişki bulunmuştur.  Somon ve sardalya balıkları; brokoli, bezelye, tatlı patates, kivi, muz ve kayısı gibi sebze-meyveler; süt ve süt ürünleri potasyum içeren besinler arasında yer alır.

Karaciğer Yağlanmasında Yasak Yiyecekler?

• Alkol tüketimi kesinlikle yasaklanmalıdır. Karaciğer yağlanmasının dışında diğer karaciğer hastalıklarının da nedeni alkol tüketimi olabilir.
• Şekerden uzak durulması gerekir. Şeker içeren kek, kurabiye gibi hamur işleri, gazlı içecekler, hazır meyve suları tüketilmemelidir. Yüksek kan şekeri karaciğerdeki yağ birikimini artırabilir.
• Kızartma türünde hazırlanan besinler tüketilmemelidir.
• Beyaz ekmek, pirinç ve makarna tercih edilmemelidir.
• Salam, sosis, sucuk ve pastırma gibi şarküteri ürünler tüketilmemelidir. Bu besinlerin doymuş yağ oranı daha yüksektir.

1 Haftalık Örnek Karaciğer Yağlanması Diyet Listesi

Aşağıda 1 haftalık örnek karaciğer yağlanması diyet listesini bulabilirsiniz. Hazırlanan diyet programı porsiyon ölçüleri 65-70 kg ağırlığındaki birey için ortalama miktarları içermektedir. Tüketilmesi gereken miktarların kişinin sağlık bilgisine, cinsiyetine, yaş, boy ve kilo değerlerine göre değişebileceği unutulmamalıdır.

Kahvaltı:        

• 1 bardak yarım yağlı süt
• 2-3 yemek kaşığı yulaf ezmesi
• 2 dilim ananas veya 1 adet muz ya da 1 adet elma
• 2 adet ceviz içi

Ara öğün:

• Şekersiz yeşil çay
• 10 adet badem veya fındık

Öğlen:

• 1 porsiyon bakliyat yemeği
• 1 bardak ayran
• Mevsim salata
• 1 dilim tam buğday ekmeği

İkindi:

• 1 dilim yarım yağlı beyaz peynir
• 1 dilim wasa

Akşam:          

• 1 porsiyon etli-kıymalı-tavuklu sebze yemeği
• 1 kase yarım yağlı yoğurt
• Mevsim salata
• 1 dilim tam buğday ekmeği

Gece:

• 1 porsiyon meyve

Karaciğer Yağlanması Tedavisinde Uygulanması Gereken Ek Yollar

Karaciğer yağlanması diyet listesi yanında bu tedavi için uygulanması gereken ek yollarda mevcuttur. Bunlar arasında,

• Beslenme düzeninin değiştirilmesinin yanında tüketilen besinlere dikkat edilebilir, bazı besinler daha sık tercih edilebilir ve yaşam şeklinde değişiklikler yapılabilir.
• Daha aktif bir yaşam şekli diyetin yanında ekstra kilo kaybı ve karaciğer hastalığının tedavi edilmesini sağlayabilir. Haftanın 3 günü yapılan 30 dakikalık yürüyüşler veya egzersizler etkili olur.
• Düşük kolesterollü beslenilmesi de tedavi aşamasında yararlı olur. Kan kolesterol ve trigliserit düzeylerinin normal seviyede olması karaciğer yağlanması için önemlidir. Bu duruma önlem olarak yumurta tüketimi gün aşırı olabilir, kırmızı et haftanın 2 günü tercih edilebilir, tereyağı ve margarinden uzak durulabilir.
• Diyabet ve yağlı karaciğer hastalığı genellikle birlikte görülmektedir. Bu yüzden diyabet kontrolünün yapılması önerilir. Uygun bir diyet ve egzersiz planı ile kan şekeri kontrol altında tutulabilir.
• Yapılan bazı araştırmalarda sarımsak tüketiminin yağlı karaciğer hastalığında vücut ağırlığını ve yağ oranını düşürdüğü bulunmuştur. Yemeklere aroma katması açısından da sarımsak tercih edilebilir.
• Avokado sağlıklı yağ asitleri açısından zengin bir besindir ve araştırmalar karaciğer hasarını yavaşlatan maddeler içerdiğini göstermektedir. Salatalara ve soslara yağ yerine avokado eklenebilir. Ancak avokado tüketilirken porsiyon ölçüsüne dikkat edilmelidir. Çeyrek avokado yaklaşık 1 yemek kaşığı sıvı yağ ile eş değer kaloridedir. Porsiyon ölçüsü bu değere göre ayarlanabilir.
• Yeşil çayın yağ metabolizması üzerine etkileri olabilmektedir. Aynı zamanda koleterolün düşmesine de yardımcıdır. Gün içerisinde 2 fincan şekersiz yeşil çay tüketilebilir.

Ayrıca, bir önceki Polikistik Over Diyeti başlıklı yazıma bakabilirsiniz. Polikistik Over Diyeti Nasıl Yapılır? Örnek PCOS Diyeti Listesi hakkında tüm detayları okuyabilirsiniz.